Bolgewassen (bloembollen, knollen en wortelstokken) zijn op allerlei manieren te gebruiken in je tuin of in potten voor op het terras of balkon. Plant ze in groepjes van hetzelfde soort of mix een aantal soorten door elkaar en plant ze in een grote groep. Je krijgt een natuurlijk effect door de bollen in een emmer te mengen en ze uit te strooien. Plant ze op de plek waar ze zijn gevallen. In combinatie met het siergras Carex krijg je het effect van een bloemenweide.
De mogelijkheden zijn enorm. Bolgewassen zijn er in spectaculaire vormen en kleuren. Ze geven de tuin een nieuwe dimensie want ze combineren prachtig met vaste planten, eenjarigen en heesters en bomen. In potten en bakken fleuren ze het terras of balkon op.
TIPS:
- Beter veel bollen of knollen van één soort, dan weinig van veel verschillende.
- Plant in groepen, een enkele bol, knol of wortelstok is minder fraai.
Bolgewassen in de tuin
Bloembollen, knollen en wortelstokken planten in de tuin kan op veel verschillende manieren. In plaats van een aantal bloembollen bij elkaar te planten, kun je ook kiezen voor een solitaire beplanting: hier en daar plant je een bloembol. Hierbij wel opletten dat de tuin een geheel wordt en geen rommeltje. Groepjes bloembollen van één of twee kleuren komen ook mooi tot hun recht in de tuin en geven een rustig beeld. Meer informatie over het planten van bloembollen vind je HIER.
Verwilderingstuin
Wil je niet te veel onderhoud aan je tuin, maar toch ieder jaar genieten van bloembollen? Plant dan verwilderingsbollen. Deze bloembollen komen ieder jaar weer terug, dus een minimum aan onderhoud. Lees meer over verwildering.
Bloembollen in combinatie met vaste planten
Bloembollen kunnen niet alleen met elkaar worden gecombineerd, maar zeker ook met vaste planten. In het voorjaar schermen de vaste planten het afstervende loof van de voorjaarsbollen af. Maar ook zomerbloeiende bloembollen combineren mooi met vaste planten. Bij ieder soort wordt vermeld met welke gewassen de bolgewassen mooi combineren.
Border
Heb je een border in de tuin, probeer dan naast kleur ook variatie in vorm en textuur aan te brengen. Fritillaria imperialis voor dramatiek, tulpen in diverse tinten voor een border vol kleur van maart tot mei. Denk na over meerjarige planten die gelijk met de voorjaarsbollen opkomen en zorgen voor contrast. Denk daarbij aan Heuchera ‘Lime Rickey’, Thalictrum rochebrunianum, Euphorbia amygdaloides ‘purpurea’ en Geum ‘Mai Tai’. Combineer ook eens met de volgende vaste planten: Ajuga reptans ‘Catlin’s Giant’ – Aquilegia vulgaris ‘Rosea’ – Brunnera macrophylla – Brunnera macrophylla ‘Variegata’ – Geranium macrorrhizum ‘Czakor’ – Geranium macrorrhizum ‘Spessart’ – Omphalodes verna met de volgende voorjaarsbloeiende bloembollen: Chionodoxa luciliae ‘Blue Giant’ – ‘Pink Giant’ – Narcis ‘Sailboat’ – ‘Segovia’ – Tulp ‘Flaming Purissima’ – ‘Maureen’ – ‘Menton’ – ‘Negrita’ – ‘Spring Song’ – ‘Christmas Dream’. De vaste planten geven de voorkeur aan een licht beschaduwde plek. De genoemde bloembollen zijn geschikt voor meerjarenbloei. Probeer in een border het evenwicht te vinden tussen vaste beplanting en bloembollen zodat zij elkaar versterken zonder overheersend te worden. De tulpen en narcissen worden van te voren gemengd en als mengsel, in grotere en kleinere groepen, uitgestrooid en geplant tussen de vaste planten. De Chionodoxa’s worden op eenzelfde manier uitgestrooid en geplant. Alliums komen ook mooi uit in een border. Combineer de verschillende soorten met Echinacea purpurea ‘Magnus’, Echinacea pallida en siergrassen. Sommige sieruien, zoals Allium schubertii, Allium christophii, A. atropurpureum, A. multibulbosum en A. ‘Globemaster’ transformeren na de bloei in een opmerkelijke droogbloem, die vaak nog meer sierwaarde heeft dan de eigenlijke bloem.
Wil je in de zomer ook wat kleur in uw border, plant dan in het voorjaar Crocosmia tussen de vaste planten. Ze bloeit van oranjegeel tot oranje en felrood en is een aanwinst voor de zonnige, nonchalante zomerborder.
Bloemperk
Voor feestelijke bloemperken gaat het om het massale kleureffect. Gebruik een mix van 2 soorten en plant deze in 2 lagen. De onderste laag is de laag die het laatste in bloei komt. Kies hiervoor bijvoorbeeld 2 soorten tulpen van ongeveer dezelfde hoogte. Bijvoorbeeld ‘Couleur Cardinal’ (donkerrood) en ‘Garden Party’ (roze wit met een donkerder roze rand). Verdeel per m2 15 tulpen ‘Garden Party’ gelijkmatig over het bloemperk en vul aan met 35 tulpen ‘Couleur Cardinal’. Daarbovenop komt een laag aarde. Plant daarin een mix van Crocus ‘Pickwick’ (wit met paars gestreept) en kaufmanniana tulp ‘Showwinner’ (helderrood). Per m2 30 tulpen ‘Showwinner’ en 100 Crocus ‘Pickwick’, per soort gelijkmatig verdeeld over het oppervlak. Ook deze laag afdekken met een aarde. Het is natuurlijk ook mogelijk een kleurig bloemperk van de zomerbloeiende dahlia te maken. Bekijk de verschillende soorten op onze website en maak uw eigen combinaties.
Onder bomen en heesters
Bloembollen kunnen ook prima onder bomen en heesters geplant worden, zoals onder een beukenhaag. Plant hieronder gele narcissen die verwilderen. De gele narcissen combineren prachtig met de bruine blaadjes van de beukenhaag. Een mix van witbloeiende bloembollen zorgt voor een ‘sneeuw’ effect tussen het frisse wintergroen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een mix van narcis ‘Mount Hood’, ‘Salome’, ‘Thalia’, ‘White Marvel’, ‘Geranium’, ‘Pueblo’, ‘Petrel’, poeticus recurvus, Ornithogalum nutans en Hyacinthoides hispanica ‘Alba’. Voor een mooi resultaat worden de bloembollen geplant in een natuurlijke kruidenlaag bestaande uit: Aegopodium podagraria ‘Variegata’ – Geranium nodosum – Lamiastrum galeobdolon ‘Herman’s Pride’ – Vinca minor ‘Marie’ – Waldsteina ternata. Sneeuwklokjes (Galanthus) gedijen prima onder een grote boom. Een boomspiegel is een cirkel op de grond onder een boom, doorgaans een stuk natuur dat nauwelijks aandacht krijgt omdat de boom die vraagt. Dat is niet het geval in het vroege voorjaar. Een uitdaging om daar iets aan te doen! Bollen, zoals krokussen, sneeuwgroen, Scilla, Allium, druifjes, kleine narcissen en tulpen aan de voet van de boom hebben een sprookjesachtig effect.
Rond de lantaarn
Staat er een lantaarn in de tuin, plant daaromheen dan een rondje met verwilderingsbollen. Dat is veel werk, maar daarna kun je er jaren van genieten. Kies voor verschillende kleuren en bloeitijden zodat je lang kunt genieten van een mooi gekleurde cirkel. Maai de cirkel pas als alle bollen helemaal verdord zijn, zodat ze voeding kunnen opslaan voor het volgende jaar.
Gezelschapsspel
Bollen, knollen en wortelstokken planten 
kun je samen doen met buren als een lint door de straat of de buurt, met medebewoners van een appartementencomplex, met je kinderen of kleinkinderen in een eigen tuin of in bakken voor op het balkon of terras. Lekker naar buiten met z’n allen, samen bezig zijn in de natuur. En dan, als de dagen weer gaan lengen, genieten van het effect. Wat is er nou heerlijker dan in het late najaarszonnetje in de herfst met de kinderen de tuin in te gaan om bloembollen te planten? In potten, in borders, vermengd met vaste planten of juist geconcentreerd in een perk.
Terwijl de winter zijn intrede doet, kunnen ouders en kinderen samen fantaseren over hoe de tuin er straks in het voorjaar zal uitzien, met al die prachtige, bloeiende bolbloemen die zij zelf hebben geplant. Dan gaan zij zich ook afvragen welk proces een bloembol doormaakt, wat laat hem nu eigenlijk groeien en bloeien? Op internet staan veel leuke en leerzame sites, maar ook op onze website hebben we een speciale ‘kids’ pagina. Des te leuker is het dan om in het voorjaar samen de opkomst en bloei van de zelf geplante bollen mee te maken. In het voorjaar dan weer samen de tuin in voor het planten van de zomerbloeiers. Als dat geen beleving van de seizoenen is!
Maak een lenteweide van je gazon
Een saai, door de winter geteisterd grasveld wordt een levende caleidoscoop door een mengeling van bolgewassen te planten. Het beste kies je soorten die verwilderen zoals krokusjes, sterhyacint (Scilla siberica), blauwe druifjes (Muscari armeniacum), witte druifjes (Muscari botryoides ‘Album’), Scilla mischtschenkoana, narcissen (Narcissus ‘Jetfire’ en ‘Hawera’) en botanische tulpen (Tulipa tarda, Tulipa linifolia en Tulipa clusiana). Zoek ook de sneeuwroem (Chionodoxa ‘Pink Giant’ en ‘Blue Giant’) eens op.
Betreed dat grasveld in de herfst met een emmer vol met de gekozen bollen en strooi om je heen. Graaf de bolletjes in, waar ze neerkwamen om na twee maanden door flower power te worden begroet. Sneller resultaat met het planten bereik je door een plag gras op te liften, de bolletjes eronder te leggen en de plag weer neer te leggen en aan te stampen. De lente in optima forma!
Bloeiende weide
Met Madeliefje (Bellis perennis), paardenbloem (Taraxatum officinale), boterbloem (Ranunculus acris) en winterakoniet (Eranthis hyemalis) maak een een prachtig bloeiende weide.
Lang bloeiende weide mix
Gebruik de volgende mix om zeker 2 maanden te genieten van een bloeiende weide: Narcis ‘Jetfire’ en ‘Hawera’, Crocus (diverse soorten), Scilla siberica en Scilla mischtschenkoana (Sterhyacint), Tulp tarda, linifolia en clusiana (Botanische tulpen), Chionodoxa, ‘Pink Giant’ en ‘Blue Giant’ (Sneeuwroem), Muscari armeniacum (Blauwe druifjes), Muscari botryoides ‘Album’ (Witte druifjes).
Aangekleed grasveld
Wil je wat kleur brengen in je grasveld, maar wil je het eenvoudig houden, gebruik dan een mix van narcissen, zoals bijvoorbeeld ‘February Gold’, ‘Jenny’, ‘Hawera’, ‘Petrel’, poeticus recurcus, ‘Quail’ en ‘Pipit’. Maar ook een grasveld met alleen Fritillaria meleagris of Narcis ‘Thalia’ en blauwe druifjes is prachtig.
Bijzonder grasveld
Wil je genieten van een meer bijzonder grasveld, gebruik dan bijzondere bloembollen zoals Crocus, Chionodoxa, Puschkinia, Scilla, botanische tulpen en dwergnarcissen.
Lentemode op de runway
Denk bij een groter grasveld aan wervelende modeshows bij het vullen van langwerpige vlakken. Zet lijnen uit, vlakken van driekwart meter breed, de ene wat langer dan de andere als uitwaaierende stralen. Laat uw creaties daarover heupwiegen, paarse linten, roze flarden of witte slepen. Denk daarbij groots met opvallende fluwelen als de reusachtige sierui, de Allium ‘Globemaster’, donkere tulpensoorten en vergeet niet de kleuraccenten van de trouwe blijvers, mooi in blad en met bloemen als edelstenen: de vrouwenmantel, akelei en hosta.
TIP
Maai het gras pas als de bovengrondse delen van de bol geheel zijn afgestorven, als regel 6 tot 8 weken na de bloeiperiode. Het is de moeite waard deze periode in acht te nemen om zo het volgende voorjaar weer te genieten van de bloeiende sneeuwklokjes, krokussen, Chionodoxa, Scilla siberica en vroegbloeiende narcissen.
Bloembollen op pot
Heb je slechts een kleine tuin of een balkon, geen probleem. Ook dan kun je genieten van bloembollen. Ga op zoek naar wat leuke potten, manden of schalen, desnoods bij de kringloop. Plant de voorjaarsbloeiende bolgewassen samen met heesters, vaste of éénjarige planten, bijvoorbeeld Viburnum tinus en klein bloemige viooltjes. Wil je een geurende pot, kies dan voor hyacinten of crème-witte narcissen, deze ruiken heerlijk. Doe dit ook met de zomerbloeiende bolgewassen. Ieder jaar bloeien ze mooier en rijker. De meeste soorten bloembollen kunnen in potten worden geplant. Let wel op dat de gekozen soorten niet te hoog zijn, want dan zijn ze gevoelig voor de wind. Zet de potten in de winter in de garage of ergens buiten in de luwte. In het voorjaar alles terugsnoeien, de pot voorzien van een nieuwe laag aarde en wat mest en dan is het weer genieten. Lees meer over het planten van bloembollen in bakken en potten.
Lasagna beplanting
We hebben het hier niet over een heerlijk Italiaans gerecht, maar een prachtige beplanting in een grote bak waar je lange tijd plezier van hebt. Kies een mooie grote bak uit en zorg voor een goede afwatering. Combineer bloembollen, knollen en wortelstokken onderling of met vaste planten. Plant de bollen daarna zoals je lasagna zou maken, laag voor laag. Plant grote bollen die het laatste bloeien onder in de pot. Na een laagje potgrond, de volgende iets kleinere bollen die wat eerder bloeien en, weer na een laagje aarde, als laatste de kleine bollen die als eerste bloeien. 
Let goed op hoogte en bloeiperiode, zodat je lang van je lasagna beplanting kunt genieten. Dek af met een laagje aarde of om al direct te kunnen genieten van een kleurige bak, plant je viooltjes, heide, Buxus, klimop, Helleborus, Skimmia of Viburnum tinus bovenop alle bollen. Kies bijvoorbeeld voor blauwe druifjes tussen Thymus vulgaris (Keukentijm), lilabloeiende krokus tussen lavendel of Anemone blanda ‘White Splendour’ tussen Viburnum tinus. Of probeer eens het volgende recept:
- Start met 6 stuks Fritillaria uva-vulpis.
- Plant dan 6 bollen Erythronium tuolumnense ‘Pagoda’.
- Plant als volgende laag 20 Fritillaria meleagris, 10 Narcis ‘W.P. Milner’en 10 Narcis ‘Kokopelli’.
- Sluit af met 2 Heuchera ‘Lime Marmalade’ en ‘Frosted Violet’ om direct te kunnen genieten van een fleurige bak. In het voorjaar groeien de bollen door de plantjes heen.
- Plaats de bak op een beschutte, zonnige plek en houd de grond vochtig. In de winter mag de grond wat droger zijn. In het voorjaar meer water geven.
- In april staat de bak in volle bloei.
Het is mooi wanneer je op deze wijze 3 of 4 gelijke potten vult en ze in een groep plaatst.
Hippe mobieltjes
Grote potten met groenblijvende planten breng je tot leven met lentebollen. Juist in de nasleep van de winter maakt kleur in het grauw je gelukkig. Vul daartoe in de herfst potten met winterharde planten, zoals tuinkruiden, heide, violen, lavendel, klimop, kerstroos, viburnum, skimmia, buxusstekken en ….. bollen zoals anemonen, blauwe druifjes, krokusjes, kleine narcisjes. Terrassen, opritten en entrees leven ervan op.
Potten en bakken
Zoals gezegd zijn bolgewassen zeer geschikt voor bakken en potten. Kies voor potten van steen, hout, staal, kunststof, riet of hanging baskets die diep genoeg zijn om de bloembollen te planten zoals jij graag wilt. Kies ook eens voor een alternatieve pot zoals een oud vergiet, mandje of badkuip, zolang de afwatering gegarandeerd blijft. Kijk op onze pagina ‘planten in bakken en potten’ voor meer informatie.
Een tafel vol
Heb je voldoende plaats in de tuin, op je terras of balkon, zet dan eens een hele tafel vol met verschillende bolgewassen in potten. Kies voor eenzelfde kleurenpalet of mix alle kleuren door elkaar. Een ware eyecatcher!
Kant-en-klaar
Vergeten zelf bloembollen te planten in potten? Ook dat is geen probleem. Vanaf december tot en met Pasen kun je bij het tuincentrum bloembollen op pot kopen. Bijna het hele voorjaarsassortiment bloembollen is kant-en-klaar te koop: tulpen, hyacinten, blauwe druifjes, narcis. Vanaf mei zijn de dahlia’s, Calla en lelies op pot te koop. De kwekers hebben de bollen na een koude behandeling opgeplant in potten en in de kas gezet. Als ze bijna bloeien, zijn deze potjes te koop. Je kunt de potjes in de tuin en op het terras zetten, maar ook in huis. Kies diverse potten en bloembollen die passen bij je interieur. Je kunt deze potjes echter ook gebruiken om een mooie pot op te fleuren voor in de tuin of op het balkon. Door het koele weer buiten, duurt het langer voordat de bloembollen bloeien. Als ze eenmaal bloeien, blijven ze wekenlang prachtig. Vergeet niet ze in februari/maart regelmatig wat water te geven. In deze tijd van het jaar regent het te weinig. Over nachtvorst hoef je je geen zorgen te maken, daar kunnen ze prima tegen.
In glas
Het is ook leuk om de gekochte bloembollen af te spoelen en ze zonder aarde te verwerken. De bol bevat alle energie om te kunnen groeien en bloeien. Er is alleen wat water nodig om ze te laten bloeien. Voor hyacinten bestaan er speciale hyacintenvaasjes waarbij de wortels in het water hangen. Ook amaryllis bollen zijn hiervoor geschikt. Deze kun je zelfs zomaar ergens neerleggen, eenmaal per week even dompelen in water en ze gaan bloeien.
Lente mandje
Leef je creatief uit en gebruik bloembollen op pot in een hanging basket. Om een lente mandje te maken heb je een draadmand nodig, veenmos (spagnum), potgrond en bloeiende bloembollen zoals narcis, hyacint of anemone blanda. Bekleed de draadmand met veenmos en daarboven de potgrond. Verdeel de bloeiende bollen over de mand en zet of hang de mand op een mooie zichtbare plek.
Aan de slag met bloembollen en potten
- Ga naar het tuincentrum en kies bloembollen uit die mooi bij elkaar passen en bijzonder worden in combinatie met potten.
- In huis bloeien bollen op pot ongeveer 7 tot 14 dagen. Hoe warmer het is in huis, hoe sneller ze zijn uitgebloeid. Plaats ze dus op een niet te warme plek.
- De verschillende soorten voorjaarsbloembollen combineren goed met elkaar. Plant ze samen of apart in een pot.
Bolbloemen
Naast het gebruik van bolgewassen in de tuin en in potten, kunnen ze ook gebruikt worden om zelf snijbloemen te telen. Naast tulpen en narcissen zijn ook de gladiool, dahlia, Agapanthus, Allium en Crocosmia zeer geschikt. Gebruik hiervoor een stuk van de tuin dat niet direct zichtbaar is, want zodra alle bloemen geplukt zijn, is er niets meer te zien.
De professionele productie van bolbloemen wordt gedaan door de bloemkwekers. Zij planten de bloembollen in grote kassen en door verschillende temperatuurbehandelingen, kunnen zij de bollen eerder of later laten bloeien. In vaktermen heet dit broeien of voortrekken. Bovendien veredelen de kwekers nieuwe soorten met betere eigenschappen, zoals lelies zonder stuifmeel, tulpen die langer bloeien, geurvrije hyacinten, dahlia’s met uitzonderlijke kleuren en vormen en geurende narcissen.
Verzorgingstips bolbloemen
Tips om lang van de bloemen te genieten:
Gebruik altijd schone vazen. Doe hierin koud leidingwater, dat wordt vermengd met de juiste dosering snijbloemenvoeding voor een langere houdbaarheid.- Vuil water met daarin veel bacteriën is slecht voor alle bloemen. Het is dan ook aan te raden de bloemen om de drie of vier dagen schoon water te geven met snijbloemenvoeding. Een klein beetje bleekwater in het water helpt bacteriegroei te beheersen en het water helder te houden.
- Twee eetlepels suiker, appelazijn of een cent in de vaas houden de bloemen langer vers.
- Snij ca. 2 cm van de steel schuin af, vlak voordat je de bloemen in de vaas plaatst. Doe dit met een scherp mes. Verwijder altijd overtollig blad.
- Zet ze op een koele plek. In een warme kamer of in de zon bloeien ze sneller uit.
- Zet ze niet in de buurt van de fruitschaal. Fruit geeft van nature ethyleengas af waardoor de bloemen sneller verouderen.
TIP: Gebruik narcissen niet in gemengde boeketten. Dit omdat ze melk produceren die andere bolbloemen kan beschadigen.