Muscari

Muscari armeniacum

Muscari is familie van de Asparagaceae  

Populaire naam: druifhyacint  

Bloemkleur: blauw, paars, roze of wit - Bloeiperiode: februari – mei, verschilt per soort

Plantdiepte: 10 cm - Plantafstand: 8 cm - Planthoogte: 10 - 25 cm

Toepassingen: border, rotstuinen, onder bomen en heesters, bloemsierkunst, potterie en binnenshuis gebruik

NAAM EN HERKOMST MUSCARI

Ze bevat 50 soorten en stamt oorspronkelijk uit het Middenlandsezee gebied, Centraal- en Zuid-Europa, Noord-Afrika en Centraal- en Zuidwest-Azië. Ze komt tegenwoordig ook voor in Noord-Europa en de Verenigde Staten. De naam Muscari komt uit het Grieks, moschos, musk en refereert aan de geur. Alle soorten bloeien in het voorjaar maar Muscari parviflorum bloeit in het najaar.

Er waren 4 subgroepen: 
Muscarimia: die zich van de andere groepen onderscheidt door de bloemvorm: die langwerpig en niet gaafrandig is, maar 6 puntjes heeft. Ze heeft stevige stelen die trossen grote langwerpige bloemen dragen met zes uitsteeksels onder de mond. Ze geurt en bloeit in geel of wit, licht groen of blauw met bruine lobben die zo klein zijn dat ze op tandjes lijken. Ze doet ook wel denken aan de boshyacinth.
Botryanthus: de bloemetjes zijn bolvormig en hebben een kleine opening. Wordt ook wel de echte druifhyacint genoemd. Ze heeft lichtblauwe tot zwartachtig blauwe bolvormige bloemen met een ingesnoerde mond. De trossen zijn compact.  
Deze groepen vallen onder het geslacht Muscari. 
Leopoldia: deze groep is meestal langer dan de Muscari, met meer open punten en de afzonderlijke bloemen staan verder uit elkaar en op steeltjes. Deze groep wordt tegenwoordige gezien als een apart geslacht. 
Pseudomuscari: heeft tamelijk dichtbloemige trossen bloemen, die een grotere opening hebben. Ook deze groep wordt tegenwoordig gezien als een apart geslacht.

MUSCARI KLEUREN EN VORMEN

De bloemen zijn meestal belvormig in aarvormige trossen, ze groeit uiteindelijk uit tot wat losbloemige trosjes met een lengte tot 7 cm. De kleur varieert van licht blauw/paars naar heel donkerblauw/paars. Tegenwoordig is ze ook in het wit, geel, roze en meerkleurig te krijgen. De kleur van het blad is groen, aan de bovenkant lichter grijsgroen. Elk plantje heeft twee tot drie bladen. De bladeren zijn langgerekt en hebben ongeveer de lengte van de bloemsteel.

Muscari met zijbolletje of broedbol
MUSCARI KOPEN Koop in het najaar stevige, gezonde, grote bloembollen die gelijkmatig van vorm zijn. Koop nooit bloembollen die zacht of doorweekt zijn, blauwe of groene schimmel hebben, er bedorven uitzien of uitgedroogd zijn of al uitlopers hebben. Deze zijn waarschijnlijk ondeskundig of te lang bewaard. Koop ook geen beschadigde bloembollen want deze zijn gevoelig voor schimmels. Grote bloembollen geven stevige lange stengels en grotere en/of meer bloemen. Vanaf december wordt Muscari ook op pot aangeboden. Daarmee haal je de lente al vroeg in huis. Het zijn speciaal geprepareerde bollen. Ze hebben in een koude cel gestaan waardoor ze denken dat het winter is geweest. Plant ze in de tuin zodra ze is uitgebloeid. Je kunt dan in het nieuwe jaar van haar genieten in de tuin. Meer kooptips.

MUSCARI PLANTEN

De muscari plant je tussen september en november in goed gedraineerde zandige grond. Geef na het planten een beetje water. Ze hebben weinig voedsel of water nodig en doen het goed op een zonnige plek maar ook in halfschaduw. Ze kan ook in een pot geplant worden. Op die manier kan het voorjaar al in huis gehaald worden. De pot moet goed waterdoorlatend zijn, dus met gaatjes in de onderkant zodat overtollig water kan weglopen. Meer planttips.

MUSCARI VERZORGING

Ze heeft niet veel verzorging nodig. De bol bevat genoeg voeding voor de plant om te overleven. Geef alleen bij aanhoudende droogte water. Meer verzorgingstips.

VERWILDERING MUSCARI

Nadat ze in het voorjaar is uitgebloeid, kunnen de bolletjes gewoon in de tuin of pot blijven staan. De bollen vermenigvuldigen zich en in de loop van de tijd komen er steeds meer bloemetjes in de tuin. Als de plantjes te dicht groeien, (om de 4-5 jaar) de bolletjes opnemen als het blad geel wordt (juni-juli), verdelen en onmiddellijk herplanten – met blad – op ruime afstand (10 cm). Ze vermeerdert ook via zaad. Plant de zaadjes in een pot compost en dek af met een dunne laag grit. Geef water en dek af met glas of plastic voor het behoud van vocht. Zet de pot niet in de volle zon. Binnen enkele maanden verschijnen de eerste scheuten. Meer verwilderingstips.

MUSCARI OP DE CATWALK IN HET TUINPALET

Ze combineert mooi met andere voorjaarsbloeiende bloembollen zoals tulp en narcis, maar ook met buxus en azalea. Plant ze in grote groepen om een blauwe of witte zee van bloemen te krijgen. 

BLOEMSIERKUNST MUSCARI 

Met deze tips geniet je langer van de bloemen:

  • Gebruik altijd schone vazen. Doe hierin koud leidingwater, dat wordt vermengd met de juiste dosering snijbloemenvoeding voor een langere houdbaarheid.
  • Vuil water met daarin veel bacteriën is slecht voor alle bloemen. Het is dan ook aan te raden de bloemen om de drie of vier dagen schoon water te geven met snijbloemenvoeding. Een klein beetje bleekwater in het water helpt bacteriegroei te beheersen en het water helder te houden.
  • Twee eetlepels suiker, 1 theelepel baking soda, appelazijn of een cent in de vaas houden de bloemen langer vers.
  • Snij ca. 2 cm van de steel schuin af, vlak voordat je de bloemen in de vaas plaatst. Doe dit met een scherp mes. Verwijder altijd overtollig blad.
  • Zet ze op een koele plek. In een warme kamer of in de zon bloeien ze sneller uit.
  • Zet ze niet in de buurt van de fruitschaal. Fruit geeft van nature ethyleengas af waardoor de bloemen sneller verouderen.

CULTIVARS MUSCARI

Soorten met een * zijn te koop in Nederland.

Muscari armeniacum 'Marleen'

Muscari armeniacum*: de populaire naam is blauw druifje, maar ze wordt ook wel de langbladige druifhyacint of de Armeense druifhyacint genoemd. Dit is het meest geteelde soort. De lijnvormige blauwachtige groene bladeren (3 tot 5 stuks) met een donkergroene achterkant staan in een rozet en zijn iets langer dan de bloemsteel. Ze bloeit donker paarsblauw met omgebogen en afgeronde witte slippen in april. Ze wordt 15-25 cm hoog en is in 1876 beschreven. Oorspronkelijk komt ze uit Turkije en de Kaukasus en de soortnaam is afgeleid van Armenië. Vroeger werd ze ‘’arme jacob’’ genoemd, omdat er niet veel geld verdiend werd in de teelt. In Nederland komt ze hier en daar in het wild voor, neem een kijkje in de verspreidingsatlas. De cultivar ‘Blue Spike’ heeft dubbele bloemetjes in zacht blauw en bloeit lang. ‘Cantab’ bloeit laat in cambridge blauw en geurt. De ‘Alba’ is uiteraard wit, als ook ‘Siberian Tiger’. ‘Touch of Snow’ bloeit blauw met een dotje wit bovenop.

Muscari aucheri 'White Magic'

Muscari aucheri*: is vernoemd naar een Franse plantenverzamelaar, P.M.R. Aucher-Eloy. De bladeren zijn lancetvormig, omgebogen en korter dan de bloemstengel. Ze bloeit hemelsblauw in een tros met 6-10 bijna ronde, kleine kort gesteelde en knikkende met driehoekige, witte, omgebogen slippen. Ze bloeit in maart/april, wordt 8-12 cm hoog en komt oorspronkelijk uit Klein-Azië. De variëteit azureum heeft bredere bladeren en bloeit donkerder in februari/maart. De cultivar ‘Blue Magic’ is geschikt voor pottenteelt. ‘Mount Hood’ heeft licht geurende violetblauwe bloemen met een witte top en verwildert goed. ‘White Magic’ is melkwit en ‘Sky Blue’ lichtblauwe bloemen met een witte top.

Muscari botryoides ‘Album’

Muscari botryoides*:dit is het ‘echte’ blauwe druifje. De slappe bladeren (2-3 stuks) zijn blauwachtig groen en ongeveer even lang als de bloemstengel. De bloemtros heeft 10-20 bloemen en is cilindervormig. De bovenste 6-9 bloemen zijn steriel, zij dienen als lokbloemen. De blauwe bloemetjes zijn urn vormig en hebben witte omgebogen slippen. Ze bloeit in april/mei en verwildert goed. In Nederland komt ze hier en daar in het wild voor, neem een kijkje in de verspreidingsatlas. Oorspronkelijk komt ze uit Zuid-Europa, de Balkan en Klein-Azië en wordt 15-25 cm hoog. Ze is in 1596 beschreven. De cultivar ‘Album’ is puur wit, de ‘Carneum’ is roze en de ‘Pallidum’ licht blauw.  

Muscari commutatum Picture Oron Peri

Muscari commutatum: heeft slappe lijnvormige bladeren die langer zijn dan de bloemstengel. De eivormige tros met 10-20 bloemen bloeit in donker violet met donker violetkleurige omgebogen slippen in april/mei. Ze heeft geen steriele bloemetjes. Oorspronkelijk komt ze uit Griekenland, Syrië en Mesopotamië, wordt 10-15 cm hoog en is beschreven in 1836.

Muscari latifolium 'Grape Ice'

Muscari latifolium*: wordt de breedbladige druifhyacint genoemd. Ze heeft meestal maar 1 breed en glimmend blad. Het onderste deel van de trosvormige bloemen zijn fertiel en dof donkerblauw. De kuif heeft steriele bloemen in helderblauw. Ze bloeit in april/mei, wordt 30 cm hoog en komt oorspronkelijk uit Turkije. In Nederland is ze hier en daar aangeplant, neem een kijkje in de verspreidingsatlas

Muscari macrocarpum Picture Oron Peri

Muscari macrocarpum*: wordt ook wel het Gouden druifje genoemd. Ze heeft grote bloemetjes, bloeit geel in april/mei en geurt zoet. Ze verwildert goed op zonnige plekken. Ze wordt 20 cm hoog en oorspronkelijk komt ze uit Kreta en zuidwest Turkije. De cultivar ‘Golden Fragrance’ is geschikt voor het Nederlandse klimaat. De lange trosjes zijn bezet met gele buisbloemetjes met elk een purper uiteinde. De bovenste bloemetjes zijn violetkleurig. 

Muscari neglectum Picture Mary Sue Ittner

Muscari neglectum*: geurt naar pruimen en heeft bijna zwartblauwe bloemetjes met een wit randje. De slappe bladeren zijn dofgroen en meestal langer dan de bloemstengel. De tros bestaat uit 10-30 bloemetjes. De bovenste bloemetjes zijn kleiner, korter gesteeld en lichter van kleur. Ze bloeit in april/mei en komt oorspronkelijk uit Engeland, Zuid-Europa, Balkan en Zuid-Rusland. Ze wordt 15-40 cm hoog en is beschreven in 1780. De variëteit multiflorum bloeit rijker.

Muscari parviflorum Picture Oron Peri

Muscari parviflorum: dit is de enige Muscari die in de herfst bloeit. Oorspronkelijk komt ze uit het Middenlandsezee gebied waar ze moeilijk te vinden is omdat ze zo klein is en meestal onder struiken staat. Ze bloeit in lichtblauw en is beschreven in 1827. In het Grieks betekent “parvus” = klein en “flora” = bloem, dus kleinbloemig. 

Muscari pulchellum subsp. pulchellum Picture Motomu Nagaoka

Muscari pulchellum: heeft draadvormige, slappe bladeren die langer zijn dan de bloemsteel. De smalle bloemtros heeft 11-18 bloemen in violet/blauw. Ze bloeit vroeg. Oorspronkelijk komt ze uit Griekenland en Klein Azië en ze wordt 10-20cm hoog. Ze is beschreven in 1876. De variëteit amoenum heeft grotere bloemetjes. Ze heeft 2 subspecies: subsp. clepsydroides en subsp. pulchellum. 

Muscari racemosum Picture Oron Peri

Muscari racemosum*: de slappe bladeren zijn lijnvorming, blauwachtig groen en langer dan de bloemstengel. De bloemtros van 6-8 cm lang heeft 20-50 afstaande en kort geteelde tot zittende bloemetjes. Ze geuren naar muskus en zijn geelachtig groen. Ze heeft een paar steriele kleine blauwe bloemetjes en bloeit in maart/april. Ze wordt 10-25 cm hoog en komt oorspronkelijk uit Klein-Azië, Kaukasus en Koerdistan. Ze werd in 1596 voor het eerste ingevoerd en kostte toen 10 gulden per stuk. Turkse vrouwen staken de bloem in hun haar als teken dat ze het jawoord gaven.  

Meer soorten: M. adilii, M. albiflorum, M. alpanicum, M. anatolicum, M. artvinense, M. atillae, M. atlanticum, M. babachii, M. baeticum, M. bourgaei, M. cazorlanum, M. discolor, M. dolichanthum, M. elmasii, M. erdalii, M. fertile, M. filiforme, M. heldreichii, M. hermonense, M. hierosolymitanum, M. kerkis, M. kurdicum, M. lazulinum, M. longistylum, M. macbeathianum, M. massayanum, M. microstomum, M. mirum, M. olivetorum, M. salah-eidii, M. sandrasicum, M. serpentinicum, M. sirnakense, M. sivrihisardaghlarensis, M. stenanthum, M. tavoricum, M. turcicum, M. tuzgoluensis, M. ufukii en M. vuralii.

Onderscheid Muscari, Leopoldia en Pseudomuscari:

Vruchtbare bloemen groen tot geel, steriele bloemen violet of blauw = Leopoldia

Vruchtbare en steriele bloemen samen kleurend, violet of blauw = Muscari

Vruchtbare bloemen donkerpaars, ingesnoerd bij de keel, met witte lobben = Muscari

Vruchtbare bloemen violet, blauw of witachtig, aan de keel niet ingesnoerd, met eenkleurige lobben = Pseudomuscari

Muscari 'Lindsay'

Muscari

Meestal vrij dichte tros bloemen; bij de voorbloei meestal afgebogen of teruggebogen, soms horizontaal of opgaand; fertiele bloemen blauw, paars of zwartachtig (zelden wit), samenvallend of met witachtige lobben (tanden), ingesnoerd bij de keel of niet ingesnoerd, soms klokvormig of schijnbaar conisch, steriele bloemen kleiner dan fertiele bloemen, minder dan 10 of geen.

Leopoldia comosa Picture Fiona Dunbar

Leopoldia

Trossen los of dicht, steeltjes langer en korter dan de bloem. Vruchtbare bloemen langwerpig-urn vormig of buisvormig, sterk ingesnoerd bij de keel, meestal bruinachtig, vuilgeel of groenachtig, zonder bijkroon maar vaak asymmetrisch door goed ontwikkelde schouders onder korte lobben (tanden), die crèmekleurig, gelig of zwartachtig zijn.  Steriele bloemen zijn talrijk en vormen een blauw, violet of roze ‘pluk’ (soms sterk gereduceerd). Lees meer over Leopoldia.

Pseudomuscai azureum Picture Mary Sue Ittner

Pseudomuscari

Dichte tros, steel gebogen; vruchtbare klokvormige bloemen zonder vergroeiing, violet, blauw, witachtig, geen vernauwde mond, lobben samenvallend met de buis, steriele bloemen kleiner en minder talrijk dan de vruchtbare. Lees meer over Pseudomuscari.