Tristagma

Tristagma sp. Picture www.chileflora.com M. Belov

Tristagma is familie van de Amaryllidaceae  

Bloemkleur: wit, blauw, violet en paars

Bloeiperiode: maart – juni  

Plantdiepte: 10 cm - Plantafstand: 5 cm - Planthoogte: 10 - 25 cm

Toepassingen: borders, rotstuin, potterie

NAAM EN HERKOMST TRISTAGMA

Ze komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika, voornamelijk Argentinië, Peru en Chili en er zijn 17 species, waarvan de meeste niet worden geteeld. Over dit geslacht wordt taxonomisch veel gesproken, is het Ipheion, Nothoscordum of Tristagma? Er is een verschil in zaden, maar zonder microscoop is dat niet te zien. Ipheion soorten hebben een éénbloemige bloeiwijze, terwijl Nothoscordum en Tristagma soorten meestal veelbloemig zijn.

In het Grieks betekent tri 3 en stagma is dat wat druipt. Bij Tristagma wijst dat op de druipende nectar, want ze heeft 3 honingklieren.

KLEUREN EN VORMEN TRISTAGMA

De meestal witte of crèmekleurige bloemen zijn buisvormig met 6 bloemblaadjes en zijn solitair of groeien in kleine trossen. Ook komt ze voor in gele en groenachtige tinten en ze geurt aangenaam. Het blad is vlak en lineair. Als je het blad fijnwrijft komt er een uiengeur vrij. Ook de bolletjes hebben een lichte uiengeur die aaltjes bij rozen op afstand zou houden. Er zijn ook soorten met solitaire gele of witte bloemen die nu in het geslacht Nothoscordum zijn geplaatst.

TRISTAGMA KOPEN

Koop stevige, gezonde, grote bloembollen die gelijkmatig van vorm zijn. Koop nooit bloembollen die zacht of doorweekt zijn, blauwe of groene schimmel hebben, er bedorven uitzien of uitgedroogd zijn of al uitlopers hebben. Deze zijn waarschijnlijk ondeskundig of te lang bewaard. Koop ook geen beschadigde bloembollen want deze zijn gevoelig voor schimmels. Grote bloembollen geven stevige lange stengels en grotere en/of meer bloemen. Meer kooptips. 

TRISTAGMA PLANTEN

Plant ze in het najaar op een zonnige, licht gefilterde plek. Zorg voor goed doorlatende grond en vermijd natte voeten. Ze houdt van matig vruchtbare, humusrijke grond. Planten in een pot kan prima in leemachtig compost. Meer planttips. 

VERZORGING TRISTAGMA

Ze heeft geen speciale zorg nodig en is winterhard. Ze verdraagt lage temperaturen (-15 °C tot -20 °C) en kan maandenlang worden bedekt met sneeuw (1 - 8 maanden). Meer verzorgingstips. 

VERWILDERING TRISTAGMA

Ze is zeer geschikt voor verwildering op droge zonnige plekken. Ze verspreidt zich vooral via zaad, maar de pollen kunnen in de zomer ook gedeeld worden. Meer verwilderingstips.

TRISTAGMA OP DE CATWALK EN IN DE TUIN

Ze combineert mooi met andere voorjaarsbloeiende bloembollen, maar ook met pioenen, Colliguaja integerrima, Bromus berterianus en Vulpia australis. Hou er rekening mee dat ze na de bloei afsterft en in de zomer kale plekken achterlaat in de border.

GEBRUIK TRISTAGMA

Ze wordt geplant tussen rozenstruiken tegen het rozenaaltje. 

CULTIVARS TRISTAGMA

Tristagma bivalve Picture www.chileflora.com M. Belov

Tristagma ameghinoi: komt uit Patagonië (Argentinië) en XI Región, Cerros al sur de Chile Chico, (Chili) waar ze groeit op lage zuidelijke hellingen en terrassen onder de Colliguaja integerrima struik. Ze is moeilijk te ontdekken door de groene bloemblaadjes. Ze is zeer zeldzaam. 

Tristagma bivalve: (betekent tweekleppige) groeit in de bergen boven Santiago, Chili. Ze lijkt op Ipheion uniflorum (check of er is) en moet niet worden verward met Nothoscordum bivalve, een geheel andere plant met een hoge bloei met minuscule bloemen.

Tristagma patagonicum Picture Dick Culbert CC BY 2.0

Tristagma nivale: komt oorspronkelijk uit Argentinië en Zuid-Chili, de Andesregio, waar ze groeit op de Patagonische steppe en in het Andesgebergte op open plaatsen op zandige en rotsachtige bodems. Ze heeft lancetvormige felgroene bladeren en witte, groen- of bruinachtige stervormige bloemen.

Tristagma patagonicum: komt uit Argentinië, van Neuguén tot Santa Cruz waar ze groeit in de bergen en op plateaus in zandige of stenige boden op zeer zonnige plaatsen. Ze heeft lineaire bladeren en 1 of 2 witte bloemen met bruine of groenbruine strepen. Ze wordt tot 9 cm hoog. 

Tristagma sp. Picture www.chileflora.com M. Belov

Tristagma recurvifolium: ( syn van Ipheion sessile) komt uit Uruguay. In 1915 werd ze door C.H. Wright Brodiaea recurvifolia genoemd. Ze heeft witte bloemen, bloeit in het vroege voorjaar en maakt veel broedbollen aan.

Tristagma sp.: is een alpine soort uit Chili. Ze heeft reukloze bloemen die de vorm hebben van een smalle naar boven gerichte cup.

Meer soorten: Tristagma anemophilum, Tristagma berteroi, Tristagma circinatum, Tristagma fragrans, Tristagma gracile, Tristagma graminifolium, Tristagma lineatum, Tristagma lomarum, Tristagma poeppigianum,  Tristagma porrifolium, Tristagma staminosum, Tristagma violaceum, Tristagma yauriense