Nothoscordum

Nothoscordum gracile Picture Marcus Mulder

Nothoscordum is familie van de Amaryllidaceae  

Bloemkleur: wit, lila en geel

Bloeiperiode: mei – juni  

Plantdiepte: 10 cm - Plantafstand: 5 cm - Planthoogte: tot 45 cm

Toepassingen: borders, rotstuin, potterie

NAAM EN HERKOMST NOTHOSCORDUM

Voorheen werd Nothoscordum beschouwd als een klein geslacht, maar nu zijn er 90 erkende soorten, waarvan de meeste zeldzaam zijn en niet te koop. Oorspronkelijk komt ze uit Noord- en Zuid-Amerika. Over dit geslacht wordt taxonomisch veel gesproken, is het Nothoscordum, Ipheion of Tristagma? Er is een verschil in zaden, maar zonder microscoop is dat niet te zien. Nothoscordum en Tristagma soorten hebben meestal verschillende bloemrijke schermen, terwijl Ipheion soorten een eenbloemige bloeiwijze hebben, maar er zijn uitzonderingen. In het Grieks betekent Nothoscordum valse knoflook, omdat veel soorten niet geuren. Enkele soorten breiden zich sterk uit als ze het naar hun zin hebben. 

KLEUREN EN VORMEN NOTHOSCORDUM

Ze heeft meestal 6 tot 12 witte, gele of lila bloemen in de vorm van een scherm en de zaden zijn zwart. Ze komt het meest voor in wit met een paars, bruin of groen gestreepte keel. Enkele cultivars bloeien met slechts één bloem. Deze zijn zeer geschikt als potplant, maar zijn moeilijk verkrijgbaar. Ze wordt ongeveer 45 cm hoog en de bladeren komen lineair uit de bol. In de natuur bloeit ze vaak in het voorjaar én in de herfst en als de condities optimaal zijn, blijft ze groen en bloeiend.

Nothoscordum sp. bulb Picture Mary Sue Ittner
NOTHOSCORDUM KOPEN Koop in het najaar stevige, gezonde, grote bloembollen die gelijkmatig van vorm zijn. Koop nooit bloembollen die zacht of doorweekt zijn, blauwe of groene schimmel hebben, er bedorven uitzien of uitgedroogd zijn. Deze bollen zijn waarschijnlijk ondeskundig of te lang bewaard. Let ook op de uitlopers, een klein, groen puntje is geen bezwaar. Koop ook geen beschadigde bloembollen want deze zijn gevoelig voor schimmels. Grote bloembollen geven stevige lange stengels en grotere en/of meer bloemen. Meer kooptips.

NOTHOSCORDUM PLANTEN

Plant haar in het najaar op een zonnige plek in vruchtbare, humusrijke goed doorlatende grond. Ze is zeer geschikt als potplant. Meer planttips. 

VERZORGING NOTHOSCORDUM

Ze heeft geen speciale zorg nodig, maar als de wintertemperatuur regelmatig onder de -10 °C daalt, is het verstandig de plantjes af te dekken met een beschermende mulch. Meer verzorgingstips. 

VERWILDERING NOTHOSCORDUM

Enkele soorten kunnen moeilijk vermeerderd worden, maar anderen verspreiden zich snel via zaad en broedbolletjes. Graaf de broedbolletjes op nadat de bladeren in de zomer afsterven. Grotere bollen kunnen onmiddellijk worden herplant. De kleinere bolletjes moet je eerst een jaar oppotten en daarna in de late zomer uitplanten. N. borbonicum verspreidt zich door bol en zaad. Als ze wordt gestoord, breken de bolletjes gemakkelijk af. Snij om deze plant te beheersen de bloemen af voordat het zaad wordt ontwikkeld. Meer verwilderingstips. 

NOTHOSCORDUM OP DE CATWALK EN IN DE TUIN

Ze combineert mooi met andere voorjaarsbloeiende bloembollen, maar ook met pioenen, Colliguaja integerrima, Bromus berterianus en Vulpia australis. Hou er rekening mee dat ze na de bloei afsterft en dus in de zomer kale plekken achterlaat in de border.

CULINAIR GEBRUIK NOTHOSCORDUM

De bollen worden gebruikt als vervanger voor knoflook.

Let op: gebruik alleen eetbare bloemen/bollen van gespecialiseerde leveranciers die eetbare bloemen/bollen telen. 

CULTIVARS NOTHOSCORDUM

Nothoscordum-bivalve-Picture-John-Pavelka-CC-BY-2.0

Nothoscordum andicola: is al bekend sinds 1843 en komt oorspronkelijk uit Argentinië, Bolivië, Chili en Peru waar ze groeit op grote hoogten. Ze heeft 4 – 10 trechtervormige witte bloemen met een paarse blos aan de buitenkant van de blaadjes. De kleine bol wordt door de inlanders gekookt en voor medische doeleinden gebruikt.

Nothoscordum balaenense: groeit in Uruguay met meerdere witte zoet geurende bloemen. Onder de juiste omstandigheden bloeit ze zowel in het voorjaar als in de herfst.

Nothoscordum bivalve: is wijdverspreid in het zuidoosten van de Verenigde Staten, noordoost e centraal-Mexico, Argentinië, Chili en Uruguay. Ze heeft kleine crème witte bloemetjes met een gelig hart en een paarsachtige streep op de buitenkant van de bloemblaadjes. Ze geurt honingachtige op warme en zonnige dagen. De bloemen openen zich aan het begin van de middag en sluiten zich bij zonsondergang. De bladeren zijn riemachtig en het sap geurt niet naar uit of knoflook. Ze bloeit in het voorjaar en de herfst, maar onder goede omstandigheden ook de hele zomer.

Nothoscordum borbonicum: wordt ook wel uienonkruid of wilde ui genoemd. Ze heeft geurige klokjesvormige wit tot licht roze bloemen met lichtgroene tot bruine markeringen langs de middennerf. De bladeren zijn lineair, lang, riemachtig, glad, midden- tot donkergroen en glanzend. Ze verspreidt zich snel door broeibolletjes en zaad. Verwijder om de verwildering te beheersen de bloemen verwijderen voordat het zaad gevormd wordt.
Nothoscordum dialystemon Picture John Lonsdale, Edgewood gardens

Nothoscordum dialystemon: bloeit geel en heeft 8 bloemblaadjes in plaats van 6. 

Nothoscordum felipponei: uit Argentinië en Uruguay. Ze bloeit met één geurende citroengele bloem en heeft bladeren in een rozet. Ze is eenvoudig te kweken in een pot onder mediterrane omstandigheden. Het is een kleine soort waarvan de bloemen openen aan het begin van de middag en sluiten voor zonsondergang.

Nothoscordum gracile Picture Marcus Mulder

Nothoscordum gracile: heeft klokvormige geurende witte bloemen met een groenachtige basis en roodbruine middennerfjes op de buitenkant van de bloemblaadjes. Ze bloeit in schermen van 8 tot 15 bloemen. De bladeren zijn grasachtige. Deze cultivar is invasief en moeilijk uit te roeien en wordt gezien als een schadelijk onkruid.  Var. macrostemon: komt voor in het zuiden van Brazilië, maar ook in Argentinië, Uruguay en Paraguay. Ze heeft geurige bloemen, maar meestal openen de bloemen zich niet.

Nothoscordum hirtellum: groeit in de herfst in het oosten van Argentinië en in Uruguay. Ze bloeit met één gele bloem met een paarse keel, heeft 8 bloemblaadjes in plaats van 6 en geurt niet.

Nothoscordum montevidense

Nothoscordum montevidense: heeft gele bloemetjes die geuren naar limoen. Ze groeit in het voorjaar en de herfst in Argentinië, Brazilië en Uruguay, wordt slechts 10 cm hoog en is niet winterhard.

Nothoscordum nudicaule: uit Argentinië. Ze bloeit in wit met een rode keel en geurt heerlijk in het voorjaar en soms de herfst. Ze wordt gezien als een schadelijk kruid, ze is invasief en moeilijk uit te roeien.

Nothoscordum vittatum: heeft één witte bloem met een violette lijn in de keel en wordt gevonden in Brazilië, Uruguay en Argentinië in graslanden. Ze bloeit van de herfst tot de winter.

Nothoscordum vittatum Picture Andrés González CC BY-SA 3.0
Meer soorten: N. achalense, N. albitractum, N. altillanense, N. aparadense, N. arenarium, N. auratum, N. bahiense, N. basalticum, N. boliviense, N. bonariense, N. calcaense, N. calderense, N. cambarense, N. capivarinum, N. carambolense, N. catharinense, N. clevelandicum, N. collinum, N. conostylum, N. correntinum, N. curvipes, N. cuyanum, N. demissum, N. dynamiandrum, N. empedradense, N. entrerianum, N. exile, N. famatinense, N. gaudichaudianum, N. gibbatum, N. glareosum, N. gracilipes, N. ibiramense, N. ineanum, N. inundatum, N. ipacarainum, N. itatiense, N. izaguirreae, N. jaibanum, N. leptogynum, N. luteomajus, N. luteominus, N. macrantherum, N. mahui, N. moconense, N. modestum, N. muscorum, N. nublense, N. nudum, N. nutans, N. pachyrhizum, N. paradoxum, N. patricium, N. pedersenii, N. pernambucanum, N. planifolium, N. portoalegrense, N. pulchellum, N. punillense, N. rigidiscapum, N. saltense, N. scabridulum, N. sengesianum, N. setaceum, N. stenandrum, N. subtile, N. tafiense, N. tarijanum, N. tenuifolium, N. tibaginum, N. tricostatum, N. tuyutiense, N. umburucuyanum, N. uruguaianum, N. velazcoense, N. vernum, N. vigilense, N. yalaense, N. yatainum