Bloembollen en hun toepassingen

Er zijn verrassend veel toepassingen mogelijk met bloembollen. Het uitgebreide assortiment heeft altijd wel een geschikte kandidaat voor iedere denkbare toepassing.

bloembollen in grasIn gazons, grasvelden en grasbermen
Omdat gras zo neutraal is, vormt het de ideale ondergrond om te spelen met bollen.
Er zijn allerlei variaties denkbaar:
– Banen van één soort bollen, in meerdere kleuren, dicht op elkaar geplant als vrolijke voorjaarslinten.
– Banen van een of meerdere soorten in dezelfde kleur, met de nodige tussenruimte geplant zodat de afzonderlijke bloemetjes goed tot hun recht komen: alsof er een eenkleurige waas over het gazon ligt.
– In het gazon uitgesneden fantasievormen die gevuld zijn met een mengsel van verschillende soorten die elkaar in bloei opvolgen: wekenlang kleur en wekenlang steeds veranderend van kleur.
– Strepen of ruitvormen. Strepen van één kleur in variabele lengtes en tussenruimtes zorgen voor een grafisch en eigentijds beeld. In een klassieke omgeving doen ruitvormen, waarvan de eigenlijke ruiten zijn ingevuld met een contrasterende kleur, het altijd goed.
– Cirkels van verschillende diameters, als ‘stippen’ in een groene ondergrond.
– De allersimpelste, speciaal geschikt voor ruigere grasbermen en taluds: eenmalig aanplanten met vroegbloeiende voorjaarsbloeiers zoals boerenkrokussen (Crocus tommasinianus) of sneeuwklokjes en ze daarna aan hun lot overlaten: een garantie voor jarenlang kleur.
– Een mengsel van verschillende soorten bollen die geschikt zijn voor meerjarenbloei en met elkaar overlappende bloeitijden, als veelkleurig boeket (machinaal) geplant in een ruige grasberm. In de loop van het seizoen wordt het gras met de daarin aanwezige kruidachtigen ook onderdeel van deze beplanting en geeft er een plezierig informeel karakter aan.

tulpen en hyacinten in borderIn borders
Borders met een basisbeplanting van vaste planten en/of laagblijvende heesters bieden allerlei verschillende mogelijkheden voor aanvulling met bloembollen:
– Een eenmalige, eenjarige toevoeging. Daar kan een speciale aanleiding voor zijn, bijvoorbeeld een lustrum, een huwelijk dat in de lente plaatsvindt of een koninklijk bezoek. Dan wordt het extra feestelijk als het bewuste thema ‘vertaald’ wordt in bloembollen: bijvoorbeeld de aanplant van meerdere soorten oranje tulpen als het een koninklijke aangelegenheid betreft of een border in bruidstinten wanneer het een huwelijk betreft. Bij voorkeur worden de bollen in het najaar als ‘droge’ bollen geplant, maar zelfs op het allerlaatste moment is er nog van alles mogelijk met bolletjes die op potten gekweekt zijn; we spreken dan van een ‘instant border’.
– De combinatie aanwezige borderbeplanting met bloembollen die geschikt zijn voor meerjarenbloei. Een kwestie van zoeken naar evenwicht in vormen en kleuren van de aanwezige beplanting en de toe te voegen bollen. Op elkaar afstemmen of juist zoeken naar contrast? Spreiden over een langere periode of kiezen voor een spetterend hoogtepunt?
– Verwilderingsbollen: vooral geschikt voor de wat meer informele borders met weinig pretentieuze vaste beplanting zoals bodembedekkende Geranium, Brunnera, Omphalodes, Hypericum. Daartussen passen onder andere vroegbloeiende krokussen en Scilla’s, Chionodoxa en kleinbloemige narcissen.

bloembollen in perkenIn bloemperken
Bloemperken zijn plekken in het openbaar groen die bestemd zijn voor seizoensbeplanting: bloembollen in het voorjaar, gevolgd door eenjarige zomerbloemen en soms zelfs ook nog door winterviolen. Deze plekken moeten het hebben van veel kleur.
– In een optimale situatie worden voorjaarsbloeiende bolgewassen hier in lagen geplant: als bovenste laag vroegbloeiende bolletjes zoals krokussen en daaronder een laag die bestaat uit een later bloeiende soort. Als de bovenste laag volop in bloei staat begint de tweede laag daar gestaag tussendoor op te komen. En op het moment dat de vroegste bloeiers minder mooi gaan worden neemt de tweede laag met haar forsere groei alle ongerechtigheden uit het zicht. In een ideaal geval is elk van beide lagen weer samengesteld uit een aantal soorten die min of meer tegelijkertijd bloeien of elkaar in bloei opvolgen. Een dergelijke samenstelling is dan goed voor minstens 6 weken kleur.
– Aan plantvakken met eenjarige zomerbloemen kunnen gemakkelijk zomerbloeiende bolgewassen toegevoegd worden omdat zij in dezelfde periode de grond in moeten. Begonia’s, Canna’s en dahlia’s, maar ook Ornithogalum, Mirabilis en Tigridia’s zijn dankbare zomerbloeiers die van zo’n eenjarigenperk net weer even iets anders maken.

bloembollen onder bomenTussen bomen en struiken
Bloembollen die op dergelijke plekken aangeplant worden, moeten sterk genoeg zijn om daarna aan hun lot overgelaten te kunnen worden: zij moeten het verder zelf zien te redden tussen vaak machtige concurrenten. Daarnaast zijn het vooral de vroegstbloeiende soorten die voor dit soort plekken interessant zijn: zij zijn goed zichtbaar tussen het nog kale hout. Ideaal is een verwilderingsmengsel bestaande uit minstens zes soorten die elkaar in bloei opvolgen. Wanneer dit mengsel geplant wordt in groepen van wisselende grootte, op de lichtste plekken in een bosschage of bosrand, kan gerekend worden op jarenlange, steeds uitbundiger wordende bloei.

 

Bollen op pot narcis crocus bl druif
Bloembollen in potten
Niet meer weg te denken uit de stedelijke omgeving omdat juist dit soort elementen à la minute voor verfraaiing zorgt. Met bakken, potten en schalen zijn allerlei mogelijke invullingen te verzinnen. De enige voorwaarde waarmee rekening gehouden dient te worden is dat de beplanting ‘windbestendig’ moet zijn.

Naast krokus, Scilla, Chionodoxa en druifjes zijn het dan ook vooral de laagblijvende tulpen en kleinkronige narcissen die in aanmerking komen:
– Ingeplant met één soort ‘droge’ bollen, speciaal bedoeld voor massaal kleureffect.
– Ingeplant met meerdere soorten ‘droge’ bollen die elkaar in bloei opvolgen. Dat houdt in aanplant van meerdere lagen boven elkaar, volgens het zogenaamde ‘lasagnesysteem’: vroegbloeiende bollen als bovenste laag, later en laatst bloeiende bollen in de middelste en diepste laag. Resultaat: wekenlang kleur!
– Ingeplant met een zogenaamde ‘instant’ beplanting. Dat zijn bollen die op potjes gebroeid en voorgekweekt zijn en die, zodra de spruiten goed zichtbaar zijn, als volwassen ‘plantjes’ geplant kunnen worden. Zo kan met een aantal potjes van een en dezelfde soort meteen een bijna-bloeiend eindbeeld gerealiseerd worden. Op dezelfde manier zijn combinaties te verzinnen van verschillende soorten bollen die onderling goed met elkaar samengaan. Zo valt bijvoorbeeld te denken aan ringen van (van buiten naar binnen) Anemone blanda ‘Blue Shades’, Muscari armeniacum ‘Album’ en rode tulpjes praestans ‘Fusilier’. Of een rand van Scilla mischtschenkoana met centraal een toef narcissen ‘Jack Snipe’.
– Een invulling waar weer net iets meer moeite voor gedaan moet worden maar die als totaalbeeld wel heel aantrekkelijk is, zijn de zogenaamde ‘minituintjes’: potten en bakken gevuld met een aantal vroegbloeiende kleine heestertjes in een onderbeplanting van instant bolletjes en tweejarigen zoals violen, Bellis en Myosotis.
De heestertjes en tweejarigen blijven met gemak zo’n 6 tot 8 weken mooi, de bolletjes moeten tussentijds een keer vervangen worden, maar dan heb je ook waar voor je geld.

bloembollen in wisselcontainersIn wisselcontainers
Wisselcontainers zijn uitneembare binnenbakken die per deel van het jaar met een bijpassende seizoensbeplanting opgeplant kunnen worden. Op het moment dat de eerste kleur in de beplanting verschijnt, worden ze overgezet in buitenbakken. Deze ‘mobiele’ bakken zijn inzetbaar bij allerhande binnen – en buitenevenementen, in winkelcentra en op wandelpromenades, maar ook in kantoor- en hoteltuinen. Wisselcontainers die het voorjaar in beeld moeten brengen kunnen opgeplant worden met 3 verschillende mengsels die elk voor zich weer een bepaalde bloeiperiode vertegenwoordigen: half februari tot half maart, half maart tot half april en half april tot half mei. Gebruik maken van bollen die op potjes gekweekt zijn is hier de beste optie: snel resultaat, weinig risico en direct kleur.

bloembollen in openbaar groenIn andere vormen van openbaar groen
Waterpartijen, bermen en rotondes zijn eveneens vormen van openbaar groen waar een aanvulling met bloembollen niet misstaat.
Op welke manier dat dan moet gebeuren en welk sortiment daar het meest geschikt voor is valt echter in zijn algemeenheid niet te zeggen. Dat is afhankelijk van de specifieke invulling en situatie die per plek verschillend is.

 

 

bloembollen in mozaiekIn bijzondere beplantingsobjecten
Regelmatig worden in het kader van een bloemententoonstelling of een grootschalig jubileum bloemmozaïeken aangebracht in openbare parken. Als het in het seizoen past wordt daarbij gebruik gemaakt van voorjaarsbloeiende bolgewassen vanwege de heldere kleuren. Essentieel uitgangspunt is een zo eenvoudig mogelijk ontwerp in een beperkt aantal sprekende kleuren; dat komt de ‘leesbaarheid’ van het mozaïek zeer ten goede.