Canna - Bloemriet – zomerbloeiend - Allesoverbloembollen.nl

NAAM EN HERKOMST CANNA

Oorspronkelijk komt ze uit Midden- en Zuid-Amerika, maar ze komt steeds meer voor in Zuid-Europese regio’s waar ze de winter kan overleven. Na uitgebreid taxonomisch onderzoek zijn er 26 soorten en ondersoorten te onderscheiden. In Nederland wordt vooral de Canna Indica of Indisch bloemriet gekweekt. De naam zou afgeleid zijn van de Keltische naam cana: een naam voor een soort riet, dus bloemriet. De Fransen noemen de plant ook wel de faux sucrier, het valse suikerriet. Aan het begin van de 19e eeuw werd ze voor het eerst in cultuur gebracht. Tegen het einde van deze eeuw hadden Franse en Italiaanse veredelaars een reeks grootbloemige hybriden ontwikkeld (ook wel orchidee-gebloeide of Italiaanse cannabis genoemd). In de eerste decennia van de jaren 1900 waren tropische tuinen met grote canna’s erg populair. Deze formele Canna-bedden zijn nog steeds te vinden in gemeentelijke parken.

KLEUREN EN VORMEN CANNA

Vanuit de knolachtige wortelstok komt de steel waarboven zich al opgerold blad ontwikkelt boven de grond. Er ontwikkelen zich grote, brede bladeren en vervolgens knoppen waaruit zich meestal twee bloemen na elkaar ontwikkelen. De eerste bloem is vaak mooier ontwikkeld en begint al met de vorming van een zaaddoos terwijl de tweede bloeifase uit dezelfde knop start. Afhankelijk van de soort zijn de bloemen geel, roze, oranje of rood of variaties daarvan. Er zijn veel varianten gekweekt (hybriden) met kleine ranke of juist grote bloemen en met groen, rood of bontgekleurd blad. Deze varianten hebben meestal niet meer de oorspronkelijke botanische naam maar de meest uiteenlopende namen. De rassen kunnen naar hoogte worden onderverdeeld in dwergrassen die 50-60 cm hoog worden, middelhoge rassen van 80-120 cm hoog en hoge rassen van 120-160 cm hoog.

SYMBOLIEK CANNA

De Canna indica of het rode Indische bloemriet wordt bij bruiloften gebruikt en staat symbool voor vertrouwen. De Canna lutea zou symbool staan voor schoonheid. In verschillende landen staat de “tijger” Canna symbool voor een verliefde vrouw en de meeste soorten staan symbool voor hoop en vertrouwen. Ook is er een religieuze symboliek vanuit het Birmaanse geloof, als zou de Canna zijn ontstaan uit het gewijde bloed van Boeddha, uit een wond aan zijn voet na een aanval van de kwade geest Dewadat. Het zien van een bloeiende Canna versterkt volgens sommige psychologen ons cognitieve geheugen. In Thailand wordt op Vaderdag en Moederdag vaak een Canna bloem gegeven.

CANNA PLANTEN

Plant haar niet te diep in de tweede helft van mei op een zonnige beschutte plaats in doorlatende voedselrijke, niet te vaste grond. Ze is niet winterhard, maar op droge plaatsen in de tuin kunnen de planten overwinteren, met goede bescherming tegen vorst. Plant ze niet in de halfschaduw, want dan produceren ze geen bloemen. Voor een vroege bloei kun je in maart binnenshuis voorkweken. Na het planten de potgrond goed nat maken en de pot op een warme plek zetten. In mei de Canna in de tuin planten. Ze is niet winterhard (vergelijk de winterhardheid van de canna met die van de dahlia), dus het is beter haar als kuipplant te houden en de pot in de winter binnen te zetten. Meer planttips.

VERZORGING CANNA

Ze bloeit langer door de uitgebloeide bloemen te verwijderen met steel en al door deze vlak boven de grond af te snijden. Geef regelmatig water en mest. De grond mag niet uitdrogen, omdat ze een oeverplant is. Ze is niet winterhard. Graaf de knollen in oktober op, knip losse wortels af en verwijder al het loof. Neem een emmer of pot met potgrond en begraaf de knollen hierin. Zet op een koele, vorstvrije plaats om te overwinteren. Geef wekelijks water, want Canna’s mogen in de winter niet uitdrogen. Zet ze in maart buiten zodat ze kunnen groeien. Meer verzorgingstips.

VERMEERDERING CANNA

Vermeerdering is mogelijk door delen en zaad. Deel ze om de 2-3 jaar in het voorjaar. Graaf de kluit op en schud het vuil eraf. De kluit valt makkelijk uiteen, de wortelstokken komen bloot te liggen. Kies rizomen met een stuk wortel en stengel en verwijder oude bladeren en stengels. Voeg veel compost toe aan de grond, beendermeel en een slow-release meststof en herplant niet te diep. Dek af met een laag mulch en geef goed water. Na 6-8 weken start de bloei. In februari-maart kan ze gezaaid worden. De zaden lijken op noten en hebben een harde zaadhuid. Schuur deze huid wat af tot het wit zichtbaar is en laat het zaad dan vierentwintig uur in lauwwarm water weken. Zaai het zaad en dek af met vijf centimeter humus. Kieming vindt na zes dagen plaats bij een temperatuur van ten minste 15°C. Het beste resultaat wordt verkregen als er in potjes wordt gezaaid; de kiemwortels zijn broos. Na uitkomen van het tweede kiemblad kan er worden verpot. Hou er rekening mee dat ze pas na 3 jaar gaat bloeien. Meer vermeerderingstips.

GEBRUIK CANNA

De zaden worden in Afrika gebruikt in een kalebas als muziekinstrument of rammelaar. In Madagaskar worden de zaden als sieraden gedragen en in verschillende andere landen worden van de zaden rozenkransen gemaakt. Door de inlanders in Midden- en Zuid-Amerika werden de zaden genoemd naar het gebruik, Indian shot. Bij gebrek aan gewone kogel gebruikten ze de keiharde zaden. Canna Indica wordt in de tropen gebruikt om vervuild water te reinigen. Ze neemt de organische verontreinigingen, kleurstoffen en chloorverbindingen op die bij de papierfabricage in het water komen.

CANNA CULINAIR

De knollen en jonge scheuten van de Canna Indica zijn eetbaar en rijk aan zetmeel. Door de vezels, moeten ze lang gekookt of gestoomd worden voordat ze gegeten kunnen worden. De smaak is te vergelijken met die van zoete aardappel. In Vietnam en Zuid-China worden ze aangeplant voor consumptie. Ze zijn ook geschikt voor veevoer. Jonge zaden van de eetbare canna worden toegevoegd aan het meel voor de bereiding van tortilla’s. Een gestoomd of gegrild blad geeft een lichte citroensmaak aan gerechten. In India worden de zaden gefermenteerd voor alcoholproductie.
Let op: gebruik alleen eetbare bloemen/bollen van gespecialiseerde leveranciers die eetbare bloemen/bollen telen.

BLOEMSIERKUNST CANNA

Als snijbloem is ze niet lang houdbaar, maar de zaaddozen blijven wel lang mooi op de vaas.

CANNA OP DE CATWALK IN HET TUINPALET

Canna’s doen het goed in pot en kunnen zo een terras of uitgebloeid perk doen opleven. In de Engelse en Zuid-Europese tuinarchitectuur is deze plant veel toegepast in stadsparken. Bij een goede verzorging behoudt de plant door de kleuren van het blad een hoge sierwaarde na de bloei. Ze combineert mooi met dahlia, Rudbeckia, Echinacea, Ricinus, Crocosmia en Helenium.

CULTIVARS CANNA

Soorten met een * zijn te koop in Nederland. Daarnaast zijn vooral de hybriden te koop.

Canna flaccida: of de Gele canna: is een aquatisch soort en heeft grote gele bloemen.

Canna glauca: leeft meestal in het water, heeft rechtopstaande gele bloemen op een dunne en stevige steel.

Canna indica*: of Indisch bloemriet: wordt tot 150 cm hoog en heeft rode, oranje of gele bloemen op een dunne maar stevige steel. In Peru is ze bekend als achira. Ze is door Clusius al in 1576 beschreven.

Canna jaegeriana: heeft geel-oranje bloemen en kan tot 300 cm hoog worden.

Canna tuerckheimii: heeft oranjerode bloemen en kan tot 350 cm hoog worden.

Meer soorten: C. bangii, C. ehemannii, C. generalis, C. iridiflora, C. liliiflora, C. lineata, C. orchioides, C. paniculate, C. pedunculata en C. tandilensis.

Hybriden*: C.L. Sprenger maakte in 1893 de eerste hybride, de Canna ‘Italia’ een kruising van Canna ‘Madame Crozy’ (een Franse canna) en Canna flaccida. Het was de stamvader van de zogenaamde “Italiaanse canna’s” of Canna x orchioides en kreeg in 1895 een ‘Diploma of Honour’ tijdens de Flower Show in Napels. ‘Italia’ wordt gekenmerkt door bijna geheel grote rode bloemen, ongeveer 20 cm. Al deze orchidee-bloemenhybriden zijn steriel als zaadouders en zwak vruchtbaar als pollenouders. Dit heeft een verdere verbetering verhinderd. Canna ‘Madame Crozy’ was een van de beste hybriden van Antoine Crozy, de Franse veredelaar die de zogenaamde ‘Franse canna’s’ creëerde. Tot dan werden de canna’s beschouwd als alleen maar bladplanten, omdat de oudere hybriden meestal hoge planten waren met kleine bloemen die leken op de botanische soort, Canna indica.