De productie van bloembollen is in handen van bloemkwekers. De term bloembollen omvat naast alle bolgewassen ook knolgewassen en rizomen. “Het voortrekken van bloembollen” is een term die helaas niet altijd goed wordt gebruikt. Voortrekken betekent namelijk niets meer of minder dan zorgen dat bollen eerder bloeien dan hun natuurlijke bloeiperiode in de buitenlucht. Het is echter niet alleen mogelijk om bollen eerder te laten bloeien, maar ook later. Goede voorbeelden van voortrekken zijn de 5° en 9˚C-tulpen die in de winter worden voorgetrokken (buiten komen deze tulpenbollen pas in de lente in bloei), en de zogeheten “ijstulpen” die pas in de herfst bloeien.
Na de groeiperiode volgt in de bloembollen een rustperiode. Om de bloembollen eerder in bloei te trekken dan hun natuurlijke bloeiperiode, worden kustmatig koude en warme periodes toegediend. Als deze periodes worden ingekort of zelfs overgeslagen, stelt het uiteindelijke bloeiresultaat teleur of dient de tijd in de kas aanzienlijk te worden verlengd (de mate waarin bloembollen nadelig worden beïnvloed is afhankelijk van de soort). Voor bepaalde productiemethodes en procedures dient de temperatuursbehandeling die nodig is om de planten weer te activeren uitgevoerd te worden door de leverancier van de bloemenbollen in Nederland. In andere gevallen is dit een taak voor de bloemkweker.
De productiemethodes die worden gebruikt voor de meest voorkomende bolbloemen vindt u hier. Voor meer informatie verwijzen wij u naar uw leverancier.
Hyacinten
Ongekoelde hyacinten op pot
De bollen ontvangen, afhankelijk van gewenste bloeitijdstip en cultivar, gedurende 8 – 12 weken een koudebehandeling bij 9°C. De koudebehandeling wordt uitsluitend gegeven nadat ze op potten zijn geplant en in de bewortelingsruimte bij de bloementeler staan. Na beëindiging van de koudeperiode worden de potten vanuit de bewortelingsruimte in de kas geplaatst. Bij een kastemperatuur van 25 – 18°C zijn de potten na 2 tot 1 week verkoopbaar. Afhankelijk van de preparatie en cultivar zijn de potten vanaf december tot april leverbaar.
Ongekoelde hyacinten als snijbloem
De bollen ontvangen, afhankelijk van gewenste bloeitijdstip en cultivar, gedurende 10 – 15 weken een koudebehandeling bij 9°C. De koudebehandeling wordt uitsluitend gegeven nadat de bollen in kisten zijn geplant en in de bewortelingsruimte of kuil bij de bloementeler staan. Bij het oogsten moet er een gedeelte van de bolschijf aan de stengel blijven zitten, anders bloeit de hyacint niet uit. Na beëindiging van de koudeperiode worden de kisten vanuit de bewortelingsruimte of kuil in de kas geplaatst. Bij een kastemperatuur van 20 – 18°C zijn de bloemen na 3 tot 2 weken oogstbaar. Afhankelijk van de preparatie en de cultivar is vanaf half december tot april bloei mogelijk.
Narcissen
Broei op kisten 9°C(voorgekoelde) en ongekoelde narcissen
De bollen ontvangen, afhankelijk van gewenste bloeitijdstip en cultivar, gedurende 14 – 18 weken een koudebehandeling bij 9°C. De koudebehandeling wordt gegeven nadat de bollen op kisten zijn geplant en in de bewortelingsruimte bij de bloementeler staan. Een deel van de koudebehandeling kan aan de droge bol worden gegeven (9°C-narcissen) alvorens men de bollen in kisten plant om vervolgens de koude behandeling voort te zetten en af te maken. Na beëindiging van de koudeperiode worden de kisten vanuit de bewortelingsruimte in de kas geplaatst. Bij een kastemperatuur van 18 – 16°C zijn de bloemen na 4 tot 2 weken oogstbaar. Afhankelijk van klimaat en cultivar is vanaf december tot eind maart bloei mogelijk.
Broei op potten 9°C(voorgekoelde) en ongekoelde narcissen
De bollen ontvangen, afhankelijk van gewenste bloeitijdstip en groep van cultivars, gedurende 14 weken een koudebehandeling bij een combinatie tussen 9, 5 en 2°C. De koudebehandeling wordt gegeven nadat de bollen op potten zijn geplant en in de bewortelingsruimte bij de bloementeler staan. De koudebehandeling kan bij de zgn. langstelige narcissen gedurende 6 weken aan de droge bol worden gegeven (9°C-narcissen) alvorens men de bollen op de potten plant om vervolgens de koude behandeling voort te zetten en af te maken. Na beëindiging van de koudeperiode worden de potten vanuit de bewortelingsruimte in de kas geplaatst. Bij een kastemperatuur van 15 – 18°C zijn de potten na 2 tot 1 week verkoopbaar. Afhankelijk van klimaat en cultivar zijn vanaf december tot eind maart de potten leverbaar.
Broei in de vollegrond van de kas 9°C – (voorgekoelde) en ongekoelde narcissen
Voor deze teeltwijze ontvangen de bollen de koude voor het grootste deel of geheel op natuurlijke wijze in de volle grond van de kas. Indien een deel van de koude aan de droge bol (d.w.z. niet opgeplant) wordt gegeven, dan gebeurt dit in een koelcel bij 9°C (9°C-narcissen). Na beëindiging van de koudeperiode wordt een kastemperatuur van 18 – 16°C aangehouden en zijn de bloemen na 4 tot 2 weken oogstbaar. Afhankelijk van klimaat en cultivar is vanaf december tot eind maart bloei mogelijk.
Lelies
De bloementeelt in de vollegrond van de kas en buiten
Bij deze teelt worden bollen van de nieuwe oogst vanaf december – januari direct in de vollegrond van de kas bij een optimale kastemperatuur van 14 – 16°C geplant. Afhankelijk van cultivar, temperatuur en jaargetijde, bloeien de lelies na 10 tot 20 weken. Een groot deel van de cultivars kunnen door een bewaring bij temperaturen tussen –0,5 en –2°C jaarrond worden geleverd en geplant. Afhankelijk van klimaat en cultivar kunnen lelies ook buiten in de vollegrond worden geplant. In de zomermaanden zal in de kas en buiten geschermd moeten worden. In de lichtarme maanden verdient bijbelichten voorkeur om bloemverdroging te voorkomen. Afhankelijk van klimaat en cultivars is jaarrond bloei mogelijk.
De bloementeelt in kisten in de kas
Deze teelt komt sterk overeen met de teelt in de vollegrond van de kas. In plaats van het planten in de vollegrond worden de bollen in kisten geplant. Deze kisten kunnen eventueel voor een optimale beworteling in een bewortelingsruimte bij 5 – 12°C. worden gezet, koeler bewaren betekent langzamer strekken en de mogelijkheid om langer van te voren op te planten. Vervolgens plaatst men de kisten in de kas. Deze teeltmethode wordt met name voor de cultivars uit de groep van Oriëntal hybriden jaarrond toegepast, maar ook voor de teelt gedurende de warme perioden. Afhankelijk van klimaat en cultivars is jaarrond bloei mogelijk.
Pot lelies
Bij de teelt van potlelies worden bollen van veelal genetisch korte cultivars van de nieuwe oogst vanaf december – januari in potten geplant en in de kas geplaatst bij een optimale kastemperatuur van 14 – 16°C. Afhankelijk van cultivar, temperatuur en jaargetijde zijn de potten na 9 tot 16 weken leverbaar. Een groot deel van de cultivars kunnen door een bewaring bij temperaturen tussen –0,5 en –2°C jaarrond worden geleverd en geplant. Afhankelijk van klimaat en cultivars is jaarrond levering van de potten mogelijk.
Gladiolen
Bloementeelt in de vollegrond van de kas
In perioden met lage buitentemperaturen maar wel met voldoende licht ten tijde van de bloemvormende periode van de gladiool worden de knollen in een kas bij 12 – 17°C geteeld. Afhankelijk van cultivar en kastemperatuur zal tussen 120 en 60 dagen geoogst kunnen worden. De knollen zijn jaarrond leverbaar.
Bloementeelt in de vollegrond buiten
In perioden met buitentemperaturen niet lager dan 10°C en met voldoende licht ten tijde van de bloemvormende periode van de gladiool worden de knollen in de vollegrond buiten geplant. Afhankelijk van cultivar en temperatuur zal tussen 120 en 60 dagen geoogst kunnen worden. De knollen zijn jaarrond leverbaar. Afhankelijk van klimaat en cultivar is jaarrond bloei mogelijk.
Irissen
Bloementeelt in de vollegrond van de kas
De bollen kunnen, afhankelijk van bolmaat en cultivar, jaarrond in de vollegrond van de kas worden geplant mits de grondtemperatuur niet boven de 20°C komt en de gemiddelde kastemperatuur niet boven de 25°C stijgt. De optimale kastemperatuur is 15°C, de eerste 3 weken kan men 18°C aan houden. Dit geeft trekduurverkorting.. Afhankelijk van cultivar en kastemperatuur kan na 90 tot 50 kasdagen worden geoogst. Afhankelijk van klimaat en cultivar is jaarrond bloei mogelijk.
Bloementeelt in de vollegrond
De bollen kunnen afhankelijk van klimaat, cultivar en bolmaat jaarrond buiten in de vollegrond worden geplant mits de grondtemperatuur niet boven de 20°C komt en de gemiddelde temperatuur niet boven de 25°C. De optimale temperatuur is 15 – 17°C. Afhankelijk van cultivar en klimaat kan na 90 tot 50 kasdagen worden geoogst.
Tulpen
De Broei in de vollegrond van de kas 5°C-tulpen
De bollen ontvangen, afhankelijk van het gewenste bloeitijdstip en cultivar, gedurende 9 – 14 weken een koudebehandeling bij 5 of 2°C. Vervolgens worden de bollen in de kasgrond geplant en kan er, afhankelijk van de kastemperatuur, na 60 tot 35 dagen worden geoogst.
Deze behandeling wordt voor de verzending van de bollen in Nederland gegeven of, indien men een lange verzendduur heeft, gedeeltelijk tijdens gekoeld transport. Bij 5°C teelt moet men denken aan bloei vanaf eind november tot begin maart.
9°C(voorgekoelde)- en ongekoelde tulpen
De bollen ontvangen afhankelijk van het gewenste bloeitijdstip en cultivar gedurende 13 – 20 weken de koude op natuurlijke wijze in de vollegrond van de kas (ongekoelde tulpen). Indien een deel van de koude (max. 9 weken) aan de droge bol (d.w.z. niet opgeplant) wordt gegeven, dan gebeurt dit in een koelcel bij 9°C en evt. 5°C (9°C(voorgekoelde)-tulpen). De 9°C gekoelde tulpen kan men in bloei hebben vanaf begin december tot begin april.
De Broei op kisten of potten 9°C (voorgekoelde) – en ongekoelde tulpen
De bollen ontvangen, afhankelijk van gewenste bloeitijdstip en cultivar, gedurende 13 – 20 weken een koudebehandeling bij 9°, aflopend naar 0°C (ongekoelde tulpen) . Voor pottulpen wordt een koudeperiode aangehouden die 2 weken korter is. De koudebehandeling wordt gegeven nadat ze op kisten of potten zijn geplant en in de bewortelingsruimte bij de bloementeler staan. Een deel van de koudebehandeling kan aan de droge bol worden gegeven (9°C(voorgekoelde)-tulpen) alvorens men de bollen op kisten plant om vervolgens de koudebehandeling voort te zetten en af te maken. Na beëindiging van de koudeperiode worden de kisten of potten vanuit de bewortelingsruimte in de kas geplaatst. Bij een kastemperatuur van 18 -20° C kunnen na 4 tot 3 weken de bloemen worden geoogst. Afhankelijk van klimaat en cultivar is vanaf december tot april bloei mogelijk.
De broei op water 9°C-tulpen
De bollen ontvangen, afhankelijk van gewenste bloeitijdstip en cultivar, gedurende 13 – 20 weken een koudebehandeling bij 9°, aflopend naar 0°C. Deze koudebehandeling wordt voor decemberbloei gedurende 3 weken en aflopend naar 1 week voor bloei in maart voor het in de kas brengen van de kisten aan de dan te dan op te planten bollen gegeven. In dit laatste deel van de koudeperiode, de zgn. bewortelingsperiode, worden de tulpen bij 5°C bewaard. Na beëindiging van de koudeperiode worden de kisten vanuit de bewortelingsruimte in de kas geplaatst. Bij een kastemperatuur van 16 – 18°C kunnen na 4 tot 3 weken de bloemen worden geoogst. Afhankelijk van klimaat en cultivar is vanaf december tot april bloei mogelijk.
Verlating op kisten IJstulpen
In de maand november worden de bollen in kisten geplant om vervolgens gedurende 3 – 6 weken bij 9°of 5°C te bewortelen. Na deze bewortelingsperiode worden de beplante kisten ongeseald ingevroren, daarna omwikkeld met plastic folie en bij een temperatuur van -1,5 tot -2°C verder bewaard. Doorgaans brengt men de kisten na de zomer in de kas of op een koele plek buiten om de tulpen in bloei te laten komen.
Op deze wijze wordt een beperkt tulpensortiment in het najaar in bloei gebracht. Helaas laat de kwaliteit en de houdbaarheid van deze tulpen soms te wensen over. Dit is dan ook de reden dat deze teeltmethode hier niet uitgebreid wordt besproken hoewel er met een beperkt sortiment en een goede behandeling zeker mogelijkheden zijn. Afhankelijk van klimaat en cultivar is vanaf mei tot eind november bloei mogelijk.
Zantedeschia
Bloementeelt in de volle grond van de kas en buiten
Bloei is in gematigde streken (noordelijk halfrond) in de kas vanaf 1 april tot 1 december en buiten vanaf 1 juli tot 1 oktober moegelijk. In subtropische klimaten kan men in kas in combinatie met buitenteelt jaarrond bloei verwezenlijken. Voor beiden gebieden moet men in warme periode, afhankelijk van het sortiment, ter bevordering van de lengtegroei schermen (30% minder licht). In de kas dient een grondtemperatuur van 15-18°C en een kastemperatuur van min. 15-16°C. te worden gehandhaafd. Licht afhankelijk mag de kastemperatuur oplopen tot 20 max. 25°C.. De grondtemperatuur mag echter vanwege de kans op Erwinia nooit boven de 20°C. komen. De teeltduur (planten tot bloei) bedraagt afhankelijk van cultivar bij een voorjaarsplanting in de kas 80-120 dagen, een buitenplanting in de zomer 40-70 dagen en voor een najaarsplanting in de kas 60-80 dagen. Afhankelijk van het plaatselijke klimaat en cultivar kan jaarrond in kas of buiten worden geplant. In gematigde streken (noordelijk halfrond) kan in de kas vanaf december tot september en buiten vanaf eind April tot half Juli worden geplant. In subtropische klimaten kan men in kas in combinatie met buitenteelt jaarrond planten.
Zantedeschia op pot
Bij de teelt van de Zantedeschia op pot worden, veelal genetisch korte cultivars, in de periode december – augustus op de pot gezet en in de kas bij een temperatuur van ± 16˚C geplaatst. Lichtafhankelijk wordt de temperatuur verhoogd naar 20˚C (max. 25˚C). Bij hoge lichtintensiteit dient te worden geschermd. Bij een spruitlengte van 2-4 cm wordt een groeiremmer toegediend. Afhankelijk van cultivar en kastemperatuur zijn de potten na 9 tot 12 weken leverbaar.