Tijdtafel van de tulp

Ongeveer 1100 In een Italiaanse bijbel zijn in de initialen tulpen verwerkt.

12e eeuw Omar Khayam schrijft een gedicht over tulpen.

13e eeuw Onder Soleiman II vindt de Tulpenmania in Turkije plaats.

1557 Eerste tekening van een tulp in West-Europa.

1561 Eerste boek waarin tulp is afgebeeld (C. Gesner).

1568 Eerste afbeelding in een Nederlands boek van een tulp (R. Dodoens Cruydtboeck).

1578 Eerste tulp in Engeland.

1581 Matthias de ‘l Obel beschrijft in zijn Cruydtboeck al 41 verschillende tulpen.

1593 Carolus Clusius plant in de Leidse Hortus de eerste tulp.

1594 De eerste tulpen bloeien in Nederland.

1598 Eerste tulp in Frankrijk.

1600-1650 De tulp als exclusieve tuinplant. Aanplant vindt plaats op strategische punten in de tuin.

1600 Vestiging van de eerste kwekerijen ten zuiden van Haarlem, met name langs de Wagenweg en de Kleine Houtweg. Deze alleenheerschappij zou zo’n 150 jaar stand houden.

1612 Emanuel Sweerts geeft de eerste handelscatalogus uit, met onder andere tulpen.

1610-1637 Ontstaan van een levendige handel in tulpenbollen, uitmondend in de ‘tulpenwindhandel’. Met name in de periode 1623 tot 1637 lopen de prijzen sterk op. Voorbeeld: ‘Semper Augustus’ kost in 1624 ƒ 1.200, = per bol, in 1625 ƒ 3.000,=, in 1633 ƒ 5.000,= en in 1637 kosten 3 bollen ƒ 30.000,=. Ter vergelijking: een Amsterdams grachtenpand kostte toentertijd ƒ 10.000,=. Deze periode mag veel aandacht krijgen. Sindsdien heeft er in Nederland niet meer een dergelijke windhandel plaatsgevonden.

1630 De eerste parkiettulp wordt beschreven.

1650 De firma Voorhelm vestigt zich in Haarlem.

1651 In Parijs verschijnt er een tulpenlijst van P. Morin.

1661 De Keurvorst van Brandenburg vermeldt in een beschrijving 126 verschillende tulpen.

1700-1730 Grote tulpentijd in Turkije. Mohammed Lalizai is de grote tulpenliefhebber. In die tijd importeert Turkije duizenden bollen uit Nederland.

1734 Samenspraak van Waermondt en Gaergoedt over de tulpenwindhandel wordt opnieuw uitgegeven. Nu vanwege een dreigende windhandel in hyacinten.

1750 Introductie van de tulp ‘Keizerskroon’ (nu nog geteeld op 2,3 ha).

19e eeuw De teelt breidt zich uit, in eerste instantie richting Overveen en Bloemendaal, in de tweede helft van de negentiende eeuw richting Hillegom, Lisse en Noordwijk. De tulp viel in die tijd onder de groep ‘bijgoed’. Alleen hyacinten vielen onder de term ‘bollen’.

1815 Introductie van de tulp ‘Couleur Cardinal’, vandaag de dag nog 23 ha geteeld met een groot aantal mutanten als ‘Arma’ (44 ha.) en ‘Princes Irene’ (72 ha).

1849 J.B. van der Schoot is de eerste bollenreiziger naar de Verenigde Staten. Wel is er al handel met de VS in de 18e eeuw.

1860 Introductie van de geurende tulp ‘Prins van Oostenrijk’ en de dubbele vroege tulp ‘Murillo’.

1872 Vondst van de tulp greigii. Deze komt via P.L. Graeber naar C.G. van Tubergen, die voor verdere introductie zorgt.

1877 E.A. Regel beschrijft Tulipa kaufmanniana.

1889 Introductie van Darwintulpen, 1898 introductie van de ‘Bartigon’. Deze tulp is uitgegroeid tot een van de meest geteelde tulpen.

1914-1915 Eerste geclassificeerde lijst van tulpen namen. Indeling onder meer in bloeitijd, maar ook naar vorm en mate van bloembreking.

1928 Oprichting Hortus Bulborum in Limmen.

1943 Eerste vakmatige publicatie over virussen in tulpen, compleet met ziektebeelden.

1943 D.W. Lefeber vindt als resultaat van kruisingen enorme rode tulpen, de zogenaamde Darwin hybriden. Meest bekend wordt de ‘Apeldoorn’.

1960 Reis per koets van Turkije naar Nederland ter herdenking van 400 jaar tulp in West-Europa.

1977 Introductie van de ijstulp.

1993 Vierhonderd jaar geleden plantte Clusius de tulp in Nederlandse bodem.